Gerrit Swartsenburg - Ambachtsschool

Geboren 01.09.1925 te Durgerdam. Met 7 jaar verhuisd naar Zaandam. Ging in 1938 naar de Ambachtsschool. Vader was visser op de Zuiderzee, maar toen de Afsluitdijk in 1932 werd voltooid was dat over en kreeg hij via de overheid een baan aangeboden als schipper op de net geïnstalleerde Hembrugpont over het Noordzeekanaal. De familie woonde aan de Hemkade in een huis voor de ambtenaren van de pont aan het kanaal.

Na de lagere school op de Haven, deed Swartsenburg nog een zevende leerjaar op de Kattegatschool en kon toen in 1938 naar de Ambachtsschool. Omdat zijn droom was om te gaan varen, koos hij voor de opleiding machinebankwerken. Doel was om bij de marine aan de slag te gaan als torpedomaker. Dat dat niet gelukt is kwam ten eerste door de oorlog en toen hij zich aanmeldde als vrijwilliger viel hij nog onder de dienstplicht. Maar bij de keuring in september 1945 werd hij afgekeurd omdat hij in het laatste oorlogsjaar ziek was geweest met pleuritis en longontsteking.

Omdat hij een vroege leerling was kwam hij met 11 jaar van de lagere school af, maar je moest 12 jaar en 8 maanden zijn om te worden toegelaten, dus deed hij nog een zevende leerjaar. Hij heeft twee jaar op de Ambachtsschool gezeten. Met veel plezier, het was gezellig, jongens onder elkaar. Hij heeft geen echte vriendschappen gehad op school want hij woonde nogal ver van school. Naast de praktijk van het bankwerken kregen ze theorie; wiskunde. De leraren waren behoorlijk streng, ze wilden geen halfbakken jongens afleveren.

Aan het eind van het jaar moest er een examen in theorie en praktijk worden afgelegd. Bij het eindexamen werd er ook een eindwerkstuk gemaakt. De opdracht was om in een stuk metaal een vierkant te maken en apart een vierkant blokje dat er ‘zuigend’ in moest passen. Het mocht niet door het gat vallen.

Na de school is hij gaan werken bij Klinkenberg in Koog a/d Zaan en de hele oorlog heeft hij bij de firma Buhrs gewerkt op de Zuiddijk. Na de oorlog is hij naar de Machinistenschool gegaan en werd hij machinist op dezelfde pont als waar z’n vader schipper was; de Hempont.

Toen de drukte bij de Hempont groeide, ze voeren met drie ponten, werd de Donaupont in dienst genomen en werd Swartsenburg gevraagd daar schipper op te worden. Dat heeft hij niet gedaan en nam ontslag. Z’n volgende baan was als bankwerker bij stijfselfabriek De Bijenkorf in Koog a/d Zaan en nog bij Cacao De Zaan waar hij ook machinist in het ketelhuis was.

Toen zag hij een advertentie voor personeel bij de gevangenis aan de Havenstraat in Amsterdam. Hij begon als gevangenbewaarder, maar werd later als werkmeester aangesteld. De laatste twee jaar, tot z’n pensioen, zat hij in de Bijlmerbajes, ook als werkmeester. Hij is dus in de bajes geëindigd.

Ten tijde van het gesprek was hij 92 jaar, nog vitaal en geïnteresseerd in de moderne media.